Transport & Environment: Γιατί ζητάει έρευνες για απάτες στα βιοκαύσιμα;
Η Ευρώπη εισάγει επί του παρόντος τα τέσσερα πέμπτα (80%) του χρησιμοποιημένου μαγειρικού λαδιού που χρησιμοποιεί ως βιοκαύσιμο για αυτοκίνητα, φορτηγά και αεροπλάνα, δείχνει η νέα ανάλυση των τελευταίων δεδομένων βιοκαυσίμων της ΜΚΟ Transport & Environment (T&E).
Η συντριπτική πλειοψηφία (60%) αυτών των εισαγωγών προέρχεται από την Κίνα. Καθώς η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία πιέζει για το χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι ως βασικό συστατικό στα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAF), η T&E ζητάει μεγαλύτερη διαφάνεια για να αποφευχθεί η μετατροπή του χρησιμοποιημένου μαγειρικού λαδιού (UCO) ως κερκόπορτα για τη χρήση φοινικελαίου.
Η κατανάλωση χρησιμοποιημένου μαγειρικού λαδιού στην Ευρώπη υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2015 και 2022, με το μεγαλύτερο μέρος του να πηγαίνει στα αυτοκίνητα και τα φορτηγά της ευρωπαϊκής ηπείρου με τη μορφή βιοντίζελ. Όμως, με τις τοπικές προμήθειες του χρησιμοποιημένου λαδιού να περιορίζονται τόσο από την ανικανότητα των τοπικών αρχών να το συλλέξουν όσο και από το πόσο χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι μπορούν να «παράγουν» οι Ευρωπαίοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές για τον εφοδιασμό της. Αυτή η κατανάλωση πρόκειται να αυξηθεί καθώς οι αεροπορικές εταιρείες πιέζουν για περισσότερο «τηγανόλαδο» ως βασικό συστατικό των SAF, καθώς τον περασμένο μήνα, η Virgin Atlantic πραγματοποίησε την «πρώτη 100% SAF υπερατλαντική πτήση στον κόσμο».
Η υψηλή ζήτηση για χρησιμοποιημένα μαγειρικά λάδια έχει αυξήσει τον κίνδυνο απάτης, όπως σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν υποψίες ότι παρθένα έλαια όπως το φοινικέλαιο φέρουν παραπλανητική επισήμανση ως «χρησιμοποιημένα» για να επωφεληθούν από τη διογκωμένη αξία των «πράσινων» καυσίμων.
Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ιρλανδίας, έχουν ξεκινήσει τις δικές τους επίσημες έρευνες για αυτούς τους κινδύνους απάτης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποσχέθηκε επίσης να διερευνήσει περιπτώσεις σύμφωνα με τις οποίες ύποπτο ινδονησιακό βιοντίζελ διέρχεται μέσω της Κίνας και του Ηνωμένου Βασιλείου για να παρακάμψει φόρους.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής μεταχειρισμένων μαγειρικών λαδιών της Ε.Ε., αντιπροσωπεύοντας το 60% των εισαγωγών και το 40% της συνολικής προσφοράς μεταχειρισμένων μαγειρικών λαδιών της Ευρώπης. Η Ισπανία και η Ιταλία εξαρτώνται ιδιαίτερα από τα κινεζικά «τηγανόλαδα», ενώ το 96% των εισαγωγών «τηγανόλαδων» της Βουλγαρίας προέρχεται από την Κίνα.
Τα στοιχεία της μελέτης δείχνουν επίσης ότι το 2022, το βιοντίζελ από φοινικέλαιο μειώθηκε σχεδόν κατά 30% μετά από τη σταδιακή κατάργηση του σε αρκετές χώρες, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Ταυτόχρονα, η Ευρώπη σημείωσε σημαντικές εισαγωγές παραγώγων φοινικέλαιου όπως τα Palm Oil Mill Effluents (POME) και το Palm Fatty Acid Distillate (PFAD), τα οποία ακύρωσαν σχεδόν το ήμισυ της μείωσης της χρήσης του φοινικέλαιου μεταξύ του 2020 και του 2022.
Με παραπλανητική επισήμανση ως «απόβλητα» ή «υπολείμματα» σε ορισμένες χώρες, τα PFAD είναι υποπροϊόντα της διαδικασίας επεξεργασίας του φοινικελαίου. Συνδέονται με σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και έμμεση αλλαγή χρήσης γης, όπως συμβαίνει με το συμβατικό φοινικέλαιο.
Παρά τη στροφή προς τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς, όπως τα μεταχειρισμένα μαγειρικά λάδια και τα ζωικά λίπη, το βιοντίζελ παραμένει κατά μέσο όρο σχεδόν 20% χειρότερο από το παραδοσιακό ντίζελ, δείχνει η μελέτη της T&E. Ωστόσο, εξακολουθεί να ανταμείβεται σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα πράσινα καύσιμα – την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED).
Σε αντίθεση με το βιοντίζελ, το μερίδιο της βιοαιθανόλης με βάση τις καλλιέργειες μειώθηκε ελαφρά την τελευταία δεκαετία από 95% το 2010 σε 85% το 2022. Το καλαμπόκι παραμένει η πιο κυρίαρχη πρώτη ύλη, ακολουθούμενο από το σιτάρι και τα ζαχαρότευτλα. Η χρήση αυτών των καλλιεργειών για παραγωγή βιοκαυσίμωνασκεί πίεση στο περιβάλλον και στις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων, αναφέρει η μελέτη της T&E.
