Επ. Ανταγωνισμού: Επέστρεψε το καρτέλ στις κατασκευές

Στον κλάδο των κατασκευών εξακολουθούν να μην επικρατούν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού, σύμφωνα με την επικαιροποίηση αυτεπάγγελτης έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού, με αποτέλεσμα να εξετάζεται η επιβολή συγκεκριμένων μέτρων.

Στο πλαίσιο της κανονιστικής παρέμβασης στον κλάδο των κατασκευών και κατόπιν της δημοσίευσης των δεύτερων απόψεών της, η επιτροπή κήρυξε την έναρξη δεύτερης δημόσιας διαβούλευσης, διάρκειας 30 ημερών, προσκαλώντας κάθε ενδιαφερόμενο μέρος να εκθέσει τα σχόλια, τις θέσεις και τις παρατηρήσεις του αναφορικά με τα προτεινόμενα μέτρα. Η δεύτερη δημόσια διαβούλευση ξεκίνησε χθες 10 Αυγούστου και θα διαρκέσει μέχρι και τις 9 Σεπτεμβρίου 2022.

Με βάση τον πρόσφατο έλεγχο που ολοκλήρωσε, ανακοίνωσε τις δεύτερες Απόψεις της με τις οποίες διαπιστώνει ξανά ότι, και μετά τη διενέργεια της πρώτης διαβούλευσης, στο συγκεκριμένο κλάδο δεν υπάρχουν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού, αποφασίζοντας πλέον ως αρμόδια επιτροπή να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα για τη δημιουργία συνθηκών αποτελεσματικού και υγιούς ανταγωνισμού, σε μια προσπάθεια να χτυπήσει το status quo που έχουν δημιουργήσει κι επιτείνουν τα καρτέλ.
Να τονιστεί εδώ ότι οι πρώτες Απόψεις της Επιτροπής διαπίστωσαν ότι υπήρξε σημαντική συγκέντρωση του κλάδου των κατασκευών την τελευταία δεκαετία με αύξηση των φραγμών εισόδου σε ορισμένες από τις επί μέρους αγορές. Επιπλέον, εντοπίστηκε ότι η κοινή οριζόντια συμμετοχή συγκεκριμένου επενδυτικού κεφαλαίου στις δύο μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας, δύναται να οδηγήσει σε θεωρίες βλάβης που αφορούσαν μη συντονισμένα μονομερή αποτελέσματα μείωσης ή μετριασμού των κινήτρων για ανταγωνισμό όσο και συντονισμένα αποτελέσματα.

Οι δεύτερες Απόψεις της ΕΑ διαπιστώνουν ότι παρά την σημαντική από-μείωση της κοινής οριζόντιας συμμετοχής στις δύο μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες, οι δομικές συνθήκες της εν λόγω αγοράς κατασκευής μεγάλων δημοσίων έργων ως ολιγοπωλίου με υψηλά εμπόδια εισόδου παραμένουν πρόσφορες και σύμφωνες με την θεωρία οριζόντιας κοινής ιδιοκτησίας προς στρέβλωση του ανταγωνισμού. Επίσης φαίνεται να υφίσταται σχετική συμμετρία μεριδίων στην αγορά κατασκευής μεγάλων δημοσίων έργων καθώς και συμμετρία δομής κόστους και παραγωγικής ικανότητας μεταξύ των ανταγωνιζόμενων εταιρειών σε αυτό τον υπο-κλάδο. Τα χαρακτηριστικά αυτά αποτελούν παράγοντες που συμβάλλουν σε πιθανά παράλληλα κοινά συμφέροντα λόγω κοινών οριζοντίων συμμετοχών και σε πιθανή ισχύ αγοράς των συνδεδεμένων εταιρειών προς στρέβλωση του ανταγωνισμού στην σχετική ολιγοπωλιακή αγορά.

Με βάση τις διαπιστώσεις της, η Επιτροπή εξετάζει μια σειρά από μέτρα.

Αρχικά, την λειτουργία Ανεξάρτητης Διοίκησης και την ύπαρξη κώδικα συμπεριφοράς, σε περιπτώσεις κοινής ιδιοκτησίας επί ανταγωνιστικών επιχειρήσεων αναφορικά με τα μέλη της διοίκησης των επιχειρήσεων αυτών, όσο και για τον τρόπο και το είδος των πληροφοριών (εμπορικά ευαίσθητων και μη) που θα διαβιβάζονται από τους κοινούς Μετόχους προς τις ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και αντιστρόφως

Επίσης, προτείνει την επιβολή γνωστοποίησης στην ΕΑ, προς διενέργεια σχετικής οικονομικής ανάλυσης ανταγωνιστικών επιπτώσεων, σε περιπτώσεις αύξησης ποσοστού κοινής συμμετοχής όταν οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο αποκτά ποσοστό άνω του 5% στο μετοχικό κεφάλαιο περισσοτέρων της μίας ανταγωνιστικών επιχειρήσεων στον εξεταζόμενο κλάδο

Επιπλέον, εξετάζει επιπλέον υποχρεώσεις του επενδυτικού κεφαλαίου στους ενεργούς μετόχους.

Ως προς την εντατικότερη και ευρύτερη χρήση των ΣΔΙΤ και των παραχωρήσεων χωρίς προηγούμενη συστηματική ανάλυση των (πιθανών) επιπτώσεών τους στον ανταγωνισμό, προτείνεται η θεσμοθέτηση διαδικασίας διατύπωσης γνώμης από την ΕΑ σχετικά με τις επιπτώσεις του εκάστοτε έργου υποδομής στον ανταγωνισμό στο στάδιο της αξιολόγησης του έργου, καθώς και στο στάδιο υλοποίησης και ανάπτυξής του.

Για το ζήτημα τέλος της σύστασης των κατασκευαστικών κοινοπραξιών, προτείνεται η εξέτασή της υπό το πρίσμα παροχής κατευθύνσεων και οδηγιών, σε συνεργασία με την ΕΑΔΗΣΥ.

Λευτέρης Στάικος