Γιατί φαρμακευτικές και ασφαλιστικές ξοδεύουν τόσο πολλά λεφτά για lobbying

Δεν είναι μυστικό ότι κλάδος που ξοδεύει τα περισσότερα λεφτά για λόμπινγκ είναι ο φαρμακευτικός και ότι τα λεφτά αυτά κατευθύνονται κυρίως για να επηρεάσουν τις τιμές των φαρμάκων. Αλλά ποιος είναι ο δεύτερος κλάδος που ξοδεύει τα περισσότερα λεφτά; O ασφαλιστικός. Και δεν φαίνεται είναι τυχαίο ότι αυτοί οι δύο κλάδοι δαπανούν τα μεγαλύτερα ποσά, διότι βρίσκονται σε μια συνεχή κόντρα: όταν αυξάνονται οι τιμές των φαρμάκων, μειώνονται τα κέρδη των ασφαλιστικών εταιρειών.

Την τελευταία δεκαετία οι αμερικανικές φαρμακευτικές εταιρείες ξόδεψαν πάνω από 2,3 δισ. δολ. προσπαθώντας να επηρεάσουν τη νομοθεσία και αυτό ίσως να εξηγεί το γιατί στις ΗΠΑ οι τιμές των φαρμάκων είναι οι υψηλότερες στον κόσμο. Η αμερικανική νομοθεσία δεν επιτρέπει την διαπραγμάτευση τιμών μεταξύ κράτους και φαρμακευτικών εταιρειών, κάτι που ισχύει μόνο σε δύο χώρες στον κόσμο, στις ΗΠΑ και τη Νέα Ζηλανδία. Επίσης βάζει περιορισμούς στον ανταγωνισμό από τα εισαγόμενα φάρμακα. Το αποτέλεσμα είναι οι ΗΠΑ να παρουσιάζουν μια σημαντική επιβάρυνση στο δημόσιο προϋπολογισμό τους όσον αφορά τη φαρμακευτική δαπάνη, κάτι που υποτίθεται θα βάλει τέρμα ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στηρίχθηκε από ψηφοφόρους οι οποίοι μισούν την αύξηση των τιμών των φαρμάκων.

Εκτός όμως από το δημόσιο, υπάρχει ένας άλλος κλάδος που επηρεάζεται από τις υψηλές τιμές των φαρμάκων, οι ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες καλούνται να αποζημιώνουν τα ιδιωτικά προγράμματα υγείας καταβάλλοντας περισσότερα χρήματα. H διαμάχη μεταξύ φαρμακευτικών και ασφαλιστικών εταιρειών είναι βέβαια παγκόσμια. Όταν τα φάρμακα ακριβαίνουν γίνονται και πολλά ασφαλιστικά προγράμματα πιο ακριβά όπως π.χ. τα νοσοκομειακά. Το κόστος μεταφέρεται στον τελικό καταναλωτή, ο οποίος χρεώνεται με υψηλότερα ασφάλιστρα και άρα τα ασφαλιστικά προγράμματα πωλούνται δυσκολότερα. Οι ασφαλιστές προτιμούν φυσικά να χρησιμοποιούνται λιγότερο δαπανηρά φάρμακα όπως είναι τα γενόσημα για να διατηρείται χαμηλότερα το κόστος αλλά οι μεγάλες φαρμακευτικές βρίσκουν διάφορους τρόπους να προωθούν τα ακριβά τους φάρμακα.

Στις ΗΠΑ η διαμάχη αυτή έχει πάρει εδώ και χρόνια μορφή πολέμου, αν και κάθε φορά τα θέματα που τίθενται διαφέρουν. Ένα από τα ζητήματα είναι τα εκπτωτικά κουπόνια. Οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες προσφέρουν κουπόνια για την αγορά των ακριβότερων φαρμάκων ώστε να τα κάνουν πιο ελκυστικά στην επιλογή του κοινού σε σχέση με τα γενόσημα και αυτό είναι ένα σημείο-κλειδί στο φαρμακευτικό τους μάρκετινγκ. Όμως μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The New England Journal of Medicine διαπίστωσε πως όταν οι εταιρείες προσφέρουν κουπόνια για την αγορά επώνυμων ονομάτων, οι περισσότεροι ασθενείς “κολλάνε” με τα ακριβά φάρμακα και οι εταιρείες στη συνέχεια αυξάνουν ταχύτερα τις τιμές για αυτά τα φάρμακα απ’ ότι το κάνουν για φάρμακα χωρίς κουπόνι. Οι ασφαλιστικές εταιρείες αντέδρασαν στην τακτική των κουπονιών και οι φαρμακευτικές επιτέθηκαν με μια σειρά διαφημίσεων που έγραφαν: “Γιατί οι μεσάζοντες προσπαθούν να σας κρατήσουν μακριά από την έκπτωσή σας;”.

Λόγω λοιπόν της κόντρας που υπάρχει μεταξύ των φαρμακευτικών και των ασφαλιστικών εταιρειών, δεν φαίνεται τυχαίο ότι αυτοί οι δύο κλάδοι είναι που ξοδεύουν τεράστια ποσά για λόμπινγκ. Για παράδειγμα, το 2015, οι φαρμακευτικές ήταν στην πρώτη θέση δαπανών λόμπινγκ με 240 εκατ. δολ. στις ΗΠΑ ενώ στη δεύτερη θέση ήταν οι ασφαλιστικές με 157 εκατ. δολ.