Η προστασία της Γυάρου βρίσκεται “στον αέρα”
Τι λέει ο γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλλας
Η προστασία της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής (ΘΠΠ) της Γυάρου βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς η ισχύς της τελευταίας Υπουργικής Απόφασης που εξασφάλιζε τη συγκεκριμένη προστασία λήγει σε έξι μήνες, τον Ιούλιο του 2025. Παρά τη θετική πρόοδο στην ενίσχυση της διαχείρισης της περιοχής από τον ΟΦΥΠΕΚΑ και τη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικού Αιγαίου, η συνεχιζόμενη προστασία της ΘΠΠ δεν είναι εγγυημένη αν δεν υπάρξει νέα νομοθετική πρωτοβουλία.
Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), σε συνεργασία με το WWF Ελλάς και με τη συμμετοχή τοπικών αλιέων, πραγματοποίησε έρευνα από το 2018 έως το 2024 για την αξιολόγηση της κατάστασης των ψαριών στη ΘΠΠ Γυάρου. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα αυστηρά μέτρα προστασίας, μαζί με τη συστηματική επιτήρηση, συνέβαλαν στην εντυπωσιακή ανάκαμψη των αλιευτικών πόρων. Συγκεκριμένα:
1. Αύξηση της βιοποικιλότητας: Από το 2018, καταγράφηκε σταθερή αύξηση του αριθμού των ειδών, φτάνοντας τα 80 διαφορετικά είδη εντός της ΘΠΠ.
2. Μεγαλύτερα μεγέθη ψαριών: Τα ψάρια εντός της ΘΠΠ είναι σημαντικά μεγαλύτερα σε μέγεθος σε σχέση με άλλες περιοχές.
3. Πολλαπλάσια αφθονία, ειδικά των εμπορικών ειδών: Καταγράφηκε έως και τετραπλάσια αφθονία ψαριών στην προστατευόμενη περιοχή, με τα εμπορικά είδη όπως ροφοί, μπαρμπούνια και φαγκριά να εμφανίζονται σε ακόμη μεγαλύτερη αφθονία.
Ο Δημήτρης Καραβέλλας, γενικός διευθυντής του WWF Ελλάς, δήλωσε: «Με τα νέα επιστημονικά δεδομένα, η περίπτωση της Γυάρου έρχεται να προστεθεί στις δεκάδες έρευνες ανά τον κόσμο που τεκμηριώνουν πως μια θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή μπορεί να ωφελήσει πολλαπλώς τη θάλασσα και αυτούς που ζουν από τους πόρους της. Ενώ οι έρευνες αυτές δίνουν αισιοδοξία, την ίδια στιγμή η Γυάρος, όπως και η πλειονότητα των ΘΠΠ της χώρας, παραμένουν χωρίς την αναγκαία θεσμική προστασία των προεδρικών διαταγμάτων. H εκκρεμότητα αυτή υπονομεύει κάθε σχετική προσπάθεια που γίνεται στη χώρα μας για την προστασία σημαντικών περιοχών, ενώ ακυρώνει στην πράξη τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για τήρηση των ευρωπαϊκών μας υποχρεώσεων και δημιουργία νέων ΘΠΠ. Σε ό,τι αφορά ειδικά στη Γυάρο, έχουμε επανειλημμένως τονίσει προς το αρμόδιο ΥΠΕΝ, την κρισιμότητα του παράγοντα χρόνου. Αν δεν εκδοθεί προεδρικό διάταγμα μέσα στους επόμενους 6 μήνες, θα πάψει να υφίσταται το ειδικό καθεστώς προστασίας της περιοχή. Ένα συλλογικό έργο πολλών ετών θα πέσει στο κενό. Θέλουμε να ελπίζουμε πως θα υπάρξει ανταπόκριση, έστω και την ύστατη στιγμή, και η Γυάρος θα εξελιχθεί σε ένα πραγματικό πρότυπο ΘΠΠ, έτσι όπως της αξίζει».
