Σε αδιέξοδο οι συνομιλίες για τον νέο προϋπολογισμό της Ε.Ε. – θα καθυστερήσουν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης
Δίχως συμφωνία για τον νέο προϋπολογισμό της Ε.Ε. ολοκληρώνεται (και) ο Οκτώβριος, καθώς οι συνομιλίες μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωβουλής έχουν «σκαλώσει» και τα χρονικά περιθώρια για την κύρωση του νέου προϋπολογισμού και κατ’ επέκταση του Ταμείου Ανάκαμψης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια έχουν στενέψει.
Η καθυστέρηση που καταγράφεται προκαλεί εύλογη ανησυχία, καθώς είναι ορατή η πιθανότητα το πρώτο μέρος των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης να αργήσει να δοθεί στα κράτη μέλη σε ένα διάστημα που η αναζωπύρωση της πανδημίας προκαλεί νέες πιέσεις στις οικονομίες.
Βεβαίως, η αλήθεια είναι ότι η Ευρωβουλή είχε ξεκαθαρίσει από νωρίς πως αυτή τη φορά, ακριβώς λόγω της δύσκολης κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες, δεν ήταν διατεθειμένη να δώσει στα… τυφλά την έγκριση της -που θυμίζουμε πως είναι απαραίτητη- στα όσα συμφώνησαν οι ηγέτες των κρατών μελών. Κατέκρινε δε, με δριμύτητα το γεγονός πως τελικά τα κονδύλια που συμφωνήθηκαν για τον νέο επταετή προϋπολογισμό ήταν χαμηλότερα από τις αρχικές προτάσεις, όπως και ότι η φόρμουλα του Ταμείου Ανάκαμψης μοιράζει τελικά τα 750 δισ. ευρώ σχεδόν σε ίση αναλογία επιδοτήσεων και δανείων.
Έτσι, λοιπόν, επιμένει σε μεγαλύτερες αυξήσεις και πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις προς όφελος των πολιτών, που επιμένουν να αρνούνται οι «σκληροί». Η Ευρωβουλή είναι αμετακίνητη στην απαίτηση της να αυξηθούν τα χρήματα για συγκεκριμένα προγράμματα, όπως το δημοφιλές φοιτητικό πρόγραμμα Erasmus και προγράμματα για την προώθηση επιστημονικών ερευνών. Ζητά συγκεκριμένα έως και 39 δισ. ευρώ για τα προγράμματα αυτά, όταν η τελευταία συμβιβαστική προσφορά της γερμανικής προεδρίας περιλάμβανε επιπλέον 10 δισ. ευρώ.
Η διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών είναι σημαντική και θα χρειαστεί ακόμη πολύ… συζήτηση προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή.
Ένα επιπλέον αγκάθι αποτελεί το ζήτημα της λεγόμενης ρήτρας για το Κράτος Δικαίου και η διασύνδεση της με πιθανή διακοπή της ροής των κονδυλίων προς τους παραβάτες. Οι ηγέτες στη συμφωνία τους (στη Σύνοδο Κορυφής του Ιούλιου) κατέληξαν σε μια… δημιουργικά ασαφή φόρμουλα, που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη έως απίθανη την ενεργοποίηση της ρήτρας, όπως δηλαδή απαιτούσαν κράτη όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, ακριβώς διότι τις αφορά. Όμως, η Ευρωβουλή δεν είναι διόλου ευχαριστημένη απαιτώντας ένα πιο σαφή πλαίσιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο ζήτημα αυτό Ευρωβουλή και Θεσμοί βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν να προσπαθήσει να προκαλέσει προβλήματα στη διαδικασία επικύρωσης του κειμένου του προϋπολογισμού ή και να αρνηθεί να το εγκρίνει σε επίπεδο εθνικής βουλής.
Σε κάθε περίπτωση η όλη διαδικασία έχει καθυστερήσει σημαντικά καθιστώντας ορατή την πιθανότητα η ροή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, που τόσο έχουν ανάγκη τα κράτη μέλη εν μέσω πανδημίας, να αρχίσει προς τα τέλη του πρώτου εξαμήνου του 2021.
