Société Générale: Γιατί η Moody’s θα αναβαθμίσει την Ελλάδα

Μια ανάσα προ της αναβάθμισής της από τη Moody’s η Société Générale την αναβάθμιση της Ελλάδας σήμερα από τη Moody’s για τέσσερις λόγους, ωστόσο εκτιμά πως το μεγάλο πακέτο στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης για την ενεργειακή κρίση μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για τον οίκο.

Η Moody’s αξιολογεί την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας με “Ba3” και σταθερές προοπτικές (τρία σκαλοπάτια κάτω από την επενδυτική βαθμίδα), η Fitch με “BB” και θετικές προοπτικές (δύο σκαλοπάτια κάτω από την επενδυτική βαθμίδα), ενώ η S&P στο “BB+”, και η DBRS στο “BB high”, με σταθερές προοπτικές και μόλις μία ανάσα μακριά από το investment grade. Αν και η Moody’s δίνει σταθερές προοπτικές και αυτό δεν… “συνηγορεί” υπέρ μίας αναβάθμισης σήμερα, ωστόσο η γαλλική τράπεζα δεν αποκλείει μία θετική έκπληξη.

Όπως σημειώνει η Société Générale, η τάση στις αξιολογήσεις των χωρών της ευρωζώνης από τους οίκους ήταν μικτή μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: οι αξιολογήσεις για την Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Ιρλανδία έχουν αναβαθμιστεί, ενώ οι θετικές τάσεις στις αξιολογήσεις για την Ιταλία και την Αυστρία έχουν σταματήσει.

Κατά την άποψή της θα μπορούσαμε να δούμε θετικές εξελίξεις στην αξιολόγηση της Ελλάδας από τη Moody’s σήμερα για διάφορους λόγους: (1) Η τελευταία αξιολόγηση της Moody’s ήταν πριν από δύο χρόνια, (2) η τρέχουσα βαθμολογία Ba3 εξακολουθεί να είναι χαμηλή σε σύγκριση με τις αξιολογήσεις των υπόλοιπων τριών μεγάλων οίκων, (3) τα θεμελιώδη μεγέθη της χώρας είναι ακόμα ισχυρά, και (4) οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ο κύριος μοχλός της σειράς αναβαθμίσεων των τελευταίων ετών, αναμένεται να συνεχιστούν.

Ωστόσο, όπως τονίζει η γαλλική τράπεζα, το μεγάλο δημοσιονομικό πακέτο για την καταπολέμηση του πληθωρισμού που έχει ανακοινώσει και εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να επιβαρύνει το έλλειμμα της χώρας, κάτι που είναι πιθανό να επηρεάσει τον οίκο αξιολόγησης.

Η αναβάθμιση της Ελλάδας δεν θα αποτελέσει έκπληξη ωστόσο για την SocGen, όπως δεν αποτέλεσε και η αναβάθμιση της Πορτογαλίας από την S&P την περασμένη εβδομάδα, καθώς από τις αρχές του 2022 η γαλλική τράπεζα είχε επισημαίνει ότι αναμένονται θετικές εξελίξεις στις βαθμολογίες της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας.

Η SocGen επισημαίνει πάντως πως στις αξιολογήσεις των χωρών ολοένα και αυξανόμενη σημασία παίζει ο λόγος των τόκων προς τα έσοδα, ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ όπως εκτιμούν οι οικονομολόγοι της.

Αν και μπορεί να έχει νόημα να κοιτάζουμε τον δείκτη του χρέους προς ΑΕΠ ως τη συνολική εικόνα της βιωσιμότητας του χρέους των ευρωπαϊκών χωρών, το μοντέλο βαθμολόγησης των χωρών της SocGen παρέχει μια διαφορετική πτυχή.

Η βέλτιστη στάθμιση στο μοντέλο αυτό δείχνει ότι το επίπεδο του χρέους δεν ήταν ποτέ πολύ σχετικό για τις αγορές, ενώ η προσιτότητα του χρέους (debt affordability) που μετράται με τον λόγο της πληρωμής τόκων προς τα έσοδα, έχει γίνει πιο σημαντική.

Οι οικονομολόγοι της γαλλικής τράπεζας βλέπουν αδύναμη προσιτότητα χρέους στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ αξιολογεί γενικά την ικανότητα μιας χώρας να αποπληρώσει όλο το χρέος της, καθώς τα κρατικά έσοδα είναι συνήθως ένα σταθερό ποσοστό του ΑΕΠ της. Για παράδειγμα, εάν τα έσοδα μιας χώρας είναι περίπου 50% του ΑΕΠ της (συνήθης για μια ευρωπαϊκή χώρα), τότε ένας λόγος χρέους προς ΑΕΠ 150% σημαίνει ότι η χώρα πρέπει να χρησιμοποιήσει τα έσοδα τριών ετών για να αποπληρώσει όλο το χρέος της.

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δανείστηκαν πολλά χρήματα κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID με πολύ χαμηλά επιτόκια λόγω της διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, που σημαίνει ότι οι λόγοι χρέους προς ΑΕΠ έχουν αυξηθεί. Ωστόσο, δεδομένου ότι το κόστος αυτού του χρέους είναι πολύ χαμηλό, οι κυβερνήσεις πρέπει να δαπανήσουν μόνο ένα μικρό μέρος των εσόδων τους για να πληρώσουν τους τόκους.

Ως εκ τούτου, η προσιτότητα του χρέους, που αξιολογείται με βάση τον λόγο της πληρωμής τόκων προς τα έσοδα, έχει γίνει πιο σημαντική.

Οι οικονομολόγοι της SocGen βλέπουν τώρα αυτός ο δείκτης να αυξάνεται για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά η αύξηση θα είναι περιορισμένη για την Ιρλανδία. Η αναλογία πληρωμών τόκων προς έσοδα της Ιταλίας θα συνεχίσει να είναι η υψηλότερη μέχρι το 2026, ενώ η Ελλάδα – όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα – θα την πλησιάσει.

Σε κάθε περίπτωση, το 2022 πιθανότατα θα είναι το σημείο καμπής όπου η προσιτότητα του χρέους θα αρχίσει να επιδεινώνεται για όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, καταλήγει η SocGen, κάτι που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην τροχιά των αξιολογήσεών τους αλλά και στην αξιολόγησή τους από τις αγορές.