Τα 7 νέα μέτρα που ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης

Στα 800 εκατ. ευρώ φθάνει το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των 7 συνολικά παρεμβάσεων, για τη διευκόλυνση οφειλετών, συνταξιούχων και αγροτών, που ανακοίνωσε σήμερα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Από το ποσό αυτό τα 650 εκατ. ευρώ θα καλυφθούν από τον καθαρό πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο που προέκυψε, ενώ τα υπόλοιπα 150 εκατ. ευρώ από ήδη προβλεφθείσες πιστώασεις του κρατικού προϋπολογισμού του 2023.

Τα μέτρα, που ανακοινώθηκαν και εξειδικεύτηκαν από τις πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Οικονομικών και του υπουργείου Εργασίας, προβλέπουν:

1) Χορήγηση έκτακτης ενίσχυσης σε 1.121.000 συνταξιούχους.
Θα καταβληθεί έκτακτη ενίσχυση κλιμακούμενη από 200 έως 300 ευρώ σε 1.121.000 συνταξιούχους που δεν έλαβαν αυξήσεις στις συντάξεις τους ή έλαβαν αυξήσεις σημαντικά χαμηλότερες του 7,75%, λόγω της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς». Η ενίσχυση αυτή διαμορφώνεται ανάλογα με το ύψος των συντάξιμων αποδοχών και την τυχόν αύξηση που έλαβαν. Είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 280 εκατ. ευρώ.

Το ποσό της ενίσχυσης θα χορηγείται με τρία κριτήρια:
– Τη μερική ή και καθόλου αύξηση της προσωπικής διαφοράς
– Το ύψος της σύνταξης
– Άλλες παροχές που έλαβαν οι συνταξιούχοι το προηγούμενο διάστημα.
Οι δικαιούχοι συνταξιούχοι επιμερίζονται σε 5 κατηγορίες.
– Στις πρώτες τέσσερις περιλαμβάνονται συνταξιούχοι που δεν έλαβαν καθόλου την αύξηση του 7,75%
– Στην πέμπτη κατηγορία εντάσσονται όσοι είδαν αυξήσεις λιγότερες από το 7,75%

Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι:

* 560.000 συνταξιούχοι με άθροισμα κύριων συντάξεων έως 1.100 ευρώ θα πάρουν 300 ευρώ.
* 394.000 συνταξιούχοι και θα λάβουν 250 ευρώ.
* 158.000 συνταξιούχοι θα πάρουν ενίσχυση 200 ευρώ.

Ειδικότερα:
α) για μηνιαίες συντάξεις έως 1.100 ευρώ:

– εφόσον το ποσοστό αύξησης ήταν 0% προβλέπεται καταβολή ενίσχυσης 300 ευρώ

– εφόσον το ποσοστό αύξησης ήταν έως 3,5% προβλέπεται καταβολή ενίσχυσης 250 ευρώ

– εφόσον το ποσοστό αύξησης ήταν πάνω από 3,5% και μέχρι 7% το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε 200 ευρώ
β) για μηνιαίες συντάξεις από 1.101 έως 1.600 ευρώ

– εφόσον το ποσοστό αύξησης ήταν 0% προβλέπεται καταβολή ενίσχυσης 250 ευρώ

– εφόσον το ποσοστό αύξησης ήταν έως 3,5% προβλέπεται καταβολή ενίσχυσης 200 ευρώ

2) Παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.
Επεκτείνεται, για άλλους 6 μήνες, και έως το τέλος του έτους, η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, η οποία έχει νομοθετηθεί έως τον Ιούνιο του 2023, για μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες, όπως είναι οι μεταφορές επιβατών, ο καφές και τα μη αλκοολούχα ποτά, οι κινηματογράφοι, τα γυμναστήρια και οι σχολές χορού.
Αυτό το μέτρο έχει στόχο να στηρίξει την επιχειρηματικότητα, καθώς οι εν λόγω κλάδοι, που επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, συνεχίζουν να επηρεάζονται από τα αυξημένα κόστη λειτουργίας, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης.
Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος, για το 2ο εξάμηνο του έτους, εκτιμάται στα 250 εκατ. ευρώ.

3) Επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο.
Για τον περιορισμό του αυξημένου κόστους παραγωγής και τη στήριξη της γεωργικής παραγωγής, θα επιστραφεί και το 2023 στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ο ειδικός φόρος κατανάλωσης των 0,41 ευρώ το λίτρο που επιβαρύνει το πετρέλαιο αγροτικής χρήσης. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 76 εκατ. ευρώ.

4) Καταβολή εκκρεμών αγροτικών αποζημιώσεων.
Επιδιώκεται, με επισπεύδον το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, να επιταχυνθεί η καταβολή εκκρεμών αγροτικών αποζημιώσεων, τόσο μέσω του ΕΛΓΑ και του μηχανισμού ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, όσο και μέσω του Ουκρανικού πλαισίου στήριξης.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 120 εκατ. ευρώ.

5) Αύξηση και διεύρυνση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας.
Αυξάνεται στα 200 ευρώ, από 150 ευρώ μέχρι πρότινος, το ανώτατο ύψος του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας για απασχολούμενους στον τομέα της υγείας, καθώς επίσης για υπαλλήλους που ανήκουν και υπηρετούν στο Πυροσβεστικό Σώμα, ενώ παράλληλα διευρύνονται οι ειδικότητες εργαζομένων που μπορούν να λάβουν το συγκεκριμένο είδος επιδόματος.
Για τα υπόλοιπα υπουργεία θα ακολουθήσουν αντίστοιχες Αποφάσεις για τις κατηγορίες δικαιούχων, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 80 εκατ. ευρώ, οπότε πλέον το συνολικό, μόνιμο ετήσιο δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ.

6) Νέο πλαίσιο ρυθμίσεων οφειλών.
α) Σε όσους έχουν απωλέσει τις φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις των 120 ή 36-72 δόσεων ή για όσους έπαψαν να τις εξυπηρετούν έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, δίνεται η δυνατότητα να επανενταχθούν σ’ αυτές, εφόσον καταβάλουν δύο μηνιαίες δόσεις έως τις 31 Ιουλίου 2023, την τρέχουσα και μία επιπλέον, που αποσβένει παλαιές υποχρεώσεις, με σειρά παλαιότητας. Ποσά που έχουν καταβληθεί ως υπερ-είσπραξη, αποσβένουν τις παλαιότερες δόσεις, με σειρά παλαιότητας. Οι δόσεις που έχουν απωλεσθεί, μεταφέρονται, έντοκα, στο τέλος της ρύθμισης.
Η αναβίωση πραγματοποιείται με όλα τα ευεργετήματα των ρυθμίσεων αυτών, όπως ισχύουν για κάθε ρύθμιση, π.χ. χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, αναστολή της συνέχισης της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί των οφειλών που ρυθμίζονται κτλ.

Πιο αναλυτικά:

Η αναβίωση των ρυθμίσεων των 120 ή 36-72 δόσεων μπορεί να πραγματοποιείται μέχρι την 31η Ιουλίου του 2023 με την καταβολή 2 δόσεων και με την αναβίωση όλων των ευεργετημάτων των ρυθμίσεων, όπως π.χ. η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών της ρύθμισης των 120 δόσεων.

Περαιτέρω οι οφειλέτες που θα αναβιώσουν ρυθμίσεις 120 ή 36-72 δόσεων και παράλληλα έχουν κι άλλες αρρύθμιστες οφειλές, πέραν αυτών που έχουν εντάξει στις προαναφερόμενες ευεργετικές ρυθμίσεις των 120 ή 36-72 δόσεων, υποχρεούνται εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης να εντάξουν αυτές τις αρρύθμιστες οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν προηγούμενη ένταξή τους στην πάγια ρύθμιση και τυχόν απώλεια αυτής.

Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα:

1ο παράδειγμα

Έχω ρύθμιση 120 δόσεων την οποία σταμάτησα να πληρώνω το Φεβρουάριο του 2022.

Τον Απρίλιο του 2023 κάνω αίτηση για αναβίωση και καταβάλω 2 δόσεις, επικυρώνοντας έτσι την αναβίωση της ρύθμισης, μαζί με τα ευεργετήματα αυτής, όπως η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών.

2ο παράδειγμα

Αναβιώνω ρύθμιση 120 δόσεων και παράλληλα έχω κι άλλες αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές πέραν αυτών που ενέταξα στη ρύθμιση των 120 δόσεων.

Είμαι υποχρεωμένος να τις εντάξω στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την ημερομηνία επικύρωσης της αναβίωσης της ρύθμισης των 120 δόσεων.

β) Για όσους φορολογούμενους είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους ή/και είχαν ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές την 1η Νοεμβρίου 2021, που συνέχισαν να τις εξυπηρετούν έως σήμερα, αλλά δημιούργησαν νέες οφειλές, δημιουργείται ένα νέο σχήμα διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής.
Συγκεκριμένα, οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά τις 1η Νοεμβρίου 2021 και έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε 36 μηνιαίες δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, είτε σε 72 δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων. Σε περίπτωση ένταξης στη νέα ρύθμιση, ισχύουν τα ευεργετήματα της αναβίωσης των ρυθμίσεων.
Μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση και οφειλές που είναι ενταγμένες σε εξυπηρετούμενες – κατά την 1η Φεβρουαρίου 2023 – πάγιες ρυθμίσεις, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνουν, αποκλειστικά, νέες οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1η Νοεμβρίου 2021.

Πιο αναλυτικά:

Για τους φορολογούμενους που ήταν συνεπείς στις πληρωμές οφειλών τους μέχρι την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, εισάγεται νέα ρύθμιση 36 ή 72 δόσεων. Η ρύθμιση αφορά όσους την 1η Νοεμβρίου του 2021, δεν είχαν ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές, ενώ ταυτόχρονα κατέβαλαν όλες τις δόσεις των ρυθμίσεων των 120 ή 36-72 δόσεων, εφόσον είχαν τέτοιες ρυθμίσεις.

Συνεπώς, στο πεδίο της νέας ρύθμισης των 36 ή 72 δόσεων υπάγονται οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου του 2021.

Το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης θα ανέρχεται σε 30 ευρώ και με την ένταξη των οφειλών στην εν λόγω νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων, θα ισχύσουν ευεργετήματα που είχε και η ρύθμιση των 120 δόσεων όπως η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών.

Επιπλέον στους οφειλέτες που δημιούργησαν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο χρονικό διάστημα από την 1η Νοεμβρίου του 2021 έως και την 1η Φεβρουαρίου του 2023 και τις έχουν ήδη εντάξει στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, δίδεται η δυνατότητα να τις υπαγάγουν και αυτές στην νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Και τέλος, αν την 1η Νοεμβρίου του 2021, υφίστανται ρυθμισμένες οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων την οποία μεταγενέστερα απώλεσαν και ταυτόχρονα τούς βεβαιώθηκαν νέες οφειλές, μετά την 1η Νοεμβρίου του 2021, τότε οι νέες αυτές οφειλές, δύνανται να ενταχθούν στην νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων και ταυτόχρονα, εντός μηνός από την υπαγωγή των νέων οφειλών στην ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων, οι οφειλές της απολεσθείσας πάγιας πρέπει να ενταχθούν υποχρεωτικά εκ νέου στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.

Χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω παραδείγματα:

1ο παράδειγμα

Απέκτησα ληξιπρόθεσμες οφειλές στο διάστημα από το Νοέμβριο του 2021 μέχρι το Φεβρουάριο του 2023.

Τις εντάσσω στη ρύθμιση των 72 δόσεων γιατί την 1η Νοεμβρίου 2021 δεν είχα ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές.

2ο παράδειγμα

Δημιούργησα ληξιπρόθεσμες οφειλές από το Νοέμβριο του 2021 και μετά, τις οποίες ενέταξα στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.

Αυτές τις οφειλές μπορώ πλέον να τις εντάξω στη ρύθμιση των 72 δόσεων.

3ο παράδειγμα

Την 1η Νοεμβρίου του 2021 έχω οφειλές ρυθμισμένες με την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, την οποία απώλεσα τον Μάρτιο του 2022.

Βεβαιώθηκαν νέα χρέη τον Απρίλιο του 2022, τα οποία μπορώ πλέον να εντάξω στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Ταυτόχρονα υποχρεούμαι να εντάξω τις οφειλές της απολεσθείσας πάγιας ρύθμισης των 24 δόσεων σε νέα πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, εντός μηνός από την ένταξή μου στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

7) Βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Με ρυθμίσεις που θα κατατεθούν στη Βουλή ως τροπολογία τις επόμενες ημέρες, επιδιώκεται να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Συγκεκριμένα:
α) Καθίσταται υποχρεωτική για κάθε πιστωτή – χρηματοδοτικό φορέα αλλά και για τον οφειλέτη η αιτιολόγηση της μη συναίνεσης στην πρόταση ρύθμισης που παράγει ο αλγόριθμος. Απαιτείται δημόσια ανάρτηση της αιτιολόγησης στην πλατφόρμα.
Με τον τρόπο αυτό, θα γίνεται συνειδητή διαχείριση των αιτήσεων, ενώ, η τυχόν άρνηση των χρηματοδοτικών φορέων σε πρόταση ρύθμισης θα τεκμηριώνεται από πλήρως αιτιολογημένες συνθήκες που αφορούν στον εκάστοτε οφειλέτη.
β) Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού, προκειμένου να εντάσσονται οφειλέτες και με μία και μοναδική οφειλή προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, όπως είναι τα νοικοκυριά με ένα στεγαστικό δάνειο, το οποίο επιθυμούν να ρυθμίσουν, διασώζοντας την περιουσία τους.
γ) Εντάσσονται και νέες κατηγορίες οφειλών που μπορούν να ρυθμιστούν, όπως είναι οι οφειλές υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση. Με τον τρόπο αυτό, ένας πολίτης, που επιβαρύνεται – για παράδειγμα – με μια οφειλή προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία έχει βεβαιωθεί στην φορολογική διοίκηση, θα μπορεί να την ρυθμίσει μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
δ) Καταργείται η ποινή προεξόφλησης των οφειλών προς το Δημόσιο, και μειώνεται το επιτόκιο ρύθμισης αυτών.
Ειδικά, ως προς την κατάργηση της ποινής προεξόφλησης, θα αφαιρούνται, στο ακέραιο, οι τόκοι που αντιστοιχούν στις υπολειπόμενες δόσεις, ενώ παράλληλα θα επωφελείται ο πολίτης από όλα τα ευεργετήματα της ρύθμισης, όπως είναι η διαγραφή τόκων, προσαυξήσεων, ή ακόμη και της βασικής οφειλής.
Επιπλέον, το επιτόκιο ρύθμισης διαμορφώνεται στο 3%, σταθερό, από Euribor συν 5 ποσοστιαίες μονάδες που είναι σήμερα.
Οι βελτιώσεις αυτές καταλαμβάνουν για το μέλλον και τις ήδη επιτευχθείσες ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Μarket pass

Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι, μέχρι την μεθεπόμενη Παρασκευή, αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα χορήγησης του Market Pass, δηλαδή της ενίσχυσης με ποσοστό 10% επί των αγορών νοικοκυριών σε σούπερ-μάρκετ και άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο τροφίμων. Ενίσχυση η οποία καλύπτει το 85% των νοικοκυριών. Οι πρώτες καταβολές προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν στις αρχές Μαρτίου. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 650 εκατ. ευρώ.