Τον Ιούλιο του 2021 (και… αν) η βοήθεια από το Ταμείο Ανάκαμψης

Μετά το πρώτο εξάμηνο του 2021 θα εισρεύσουν στη χώρα μας τα πρώτα κονδύλια από το περίφημο Ταμείο Ανάκαμψης, σύμφωνα με δήλωση-σοκ του υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη.

Η αποκάλυψη αυτή από τον ίδιο τον υπουργό δείχνει ότι η χώρα μας θα παραμείνει για τουλάχιστον 10 ακόμη μήνες αβοήθητη οικονομικά από την Ευρωπαϊκη Ένωση και θα κληθεί να καλύψει μόνη της, με χρήματα προερχόμενα αποκλειστικά από τα ολοένα μειούμενα ταμειακά της διαθέσιμα, τα τεράστια δημοσιονομικά κόστη που προκαλούν τα διαρκώς ανανεούμενα μέτρα αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού, την ώρα μάλιστα που προκύπτουν και νέες έκτακτες και επείγουσες ανάγκες για προμήθειες στρατιωτικού εξοπλισμού λόγω των απειλών πολέμου από την Τουρκία.

Με βάση τα όσα ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας, τα πρώτα χρήματα από τα 32 δισ. ευρώ που εξασφάλισε η χώρα μας ως χρηματοδότηση από το νεότευκτο Ταμείο Ανάκαμψης θα εκταμιευθούν από τον Ιούλιο του 2021 και μετά. Ο υπουργός επεσήμανε ότι είναι άγνωστο το ποσό που θα λάβει η χώρα μας εντός του δευτέρου εξαμήνου του 2021, γεγονός που αποτελεί και μια από τις μεγάλες αβεβαιότητες του κρατικού προϋπολογισμού του επόμενου έτους. Συγκεκριμένα, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι ένας από τους παράγοντες αβεβαιότητας για το επόμενο έτος είναι το πότε θα εισρεύσουν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης μετά το πρώτο εξάμηνο του 2021, σε τι ποσό θα ανέλθουν και πώς το ποσό αυτό θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό!

Ουσιαστικά, βάσει των όσων δήλωσε ο υπουργός, η χώρα μας θα πρέπει να τα βγάλει πέρα μόνη τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο του 2021! Την ίδια ώρα, τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού του 2020 κατά τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους αποτυπώνουν μια κατάσταση πλήρους δημοσιονομικού εκτροχιασμού. Το πρωτογενές έλλειμμα έχει εκτιναχθεί στα 7,46 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουλίου, ενώ σύμφωνα με την πρόβλεψη που είχε αποτυπωθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού θα έπρεπε, στο τέλος Ιουλίου, να είχε καταγραφεί πρωτογενές πλεόνασμα 1,16 δισ. ευρώ. Η υπέρβαση του στόχου φθάνει τα 8,62 δισ. ευρώ και οφείλεται σε υστέρηση εσόδων κατά 4,23 δισ. ευρώ και σε υπέρβαση δαπανών κατά 4,39 δισ. ευρώ. Όλες αυτές οι τεράστιες αποκλίσεις από τις αρχικές προβλέψεις του προϋπολογισμού καταδεικνύουν τις άμεσες και έμμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε εκ νέου στη χώρα μας εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού.

Η δημοσιονομική κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί τους επόμενους μήνες, δεδομένου ότι ήδη έχει αρχίσει να ξεσπά το δεύτερο, ακόμη πιο ισχυρό κύμα της πανδημίας του κορονοϊού και έπονται φθινόπωρο και χειμώνας, δύο εποχές που ευνοούν ακόμη πιο πολύ την μετάδοση του ιού. Ως εκ τούτου, η οικονομική δραστηριότητα της συντριπτικής πλειονότητας των φυσικών προσώπων και των επιχειρήσεων αναμένεται να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο.

Μέσα σ’ αυτὀ το εφιαλτικό δημοσιονομικό τοπίο το πλέον πιθανό είναι να μην προχωρήσει η κυβέρνηση σε κανένα μόνιμου χαρακτήρα μέτρο μείωσης φόρων τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2021, εξέλιξη που θα ανατρέψει τα όσα είχε αρχικά προγραμματίσει και αποφασίσει να εφαρμόσει στο πεδίο της δημοσιονομικής πολιτικής. Ήδη οι τελευταίες εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου κάνουν λόγο για ύφεση τουλάχιστον 8% φέτος με τάσεις ανόδου προς… διψήφιο επίπεδο και για πρωτογενές έλλειμμα γενικής κυβέρνησης της τάξεως του 6% του ΑΕΠ ή των 10 – 11 δισ. ευρώ!

Σε μια πρώτη προσπάθεια να συμμαζέψουν τα… ασυμμάζευτα, ετοιμάζουν για το 2021 κρατικό προϋπολογισμό με πρόβλεψη για μηδενικό πρωτογενές έλλειμμα, που συνεπάγεται αύξηση εσόδων και περικοπές δαπανών 10-11 δισ. ευρώ με μια οικονομία που θα εξακολουθεί να κινείται για πολλούς μήνες μέσα στο επόμενο έτος σε τροχιά ύφεσης και χωρίς να είναι ακόμη προβλέψιμη η πορεία της πανδημίας.

Όλη αυτή η κατάσταση δείχνει σαφώς ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να επανέλθει σε τροχιά κανονικότητας ως προς την εφαρμογή του οικονομικού της προγράμματος και ειδικότερα ως προς την υλοποίηση των εξαγγελιών της για μόνιμα μέτρα μειώσεων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Αντιθέτως, είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει, εφαρμόζοντας μόνο προσωρινά μέτρα φορολογικών ελαφρύνσεων-διευκολύνσεων και άμεσων οικονομικών ενισχύσεων (περιορισμένης χρονικής διάρκειας μειώσεις φόρων, αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, εφάπαξ καταβολές αποζημιώσεων κ.λπ.), για να αντιμετωπίζει τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού.