Χαλκίδα 1974: Το πρώτο απαγορευμένο μπλουζ, η ΜΟΔΝΕ και η ΠΑΜΚ

Μας κλέψανε στο τρένο, όταν περνάγαμε από τη Γιουγκοσλαβία. Ο πατέρας μου μας πήγε από τη Στοκχόλμη μέχρι το Μόναχο με το φορτηγάκι κι από κει πήραμε το τρένο της επιστροφής για την Ελλάδα. Αφού πρώτα είχε γυρίσει ο Καραμανλής με τα φρύδια και ενώ ήτανε νηστικός, δεν άγγιζε τον δίσκο που του φέρνανε γιατί φοβότανε μη τονε δηλητηριάσουνε.

Κοιμόμασταν, οι αετοχέρηδες παραβίασαν την πόρτα απ’ το βαγόνι και ξάφρισαν ό,τι είχε η τσάντα της μαμάς. Ευτυχώς να λέτε που δεν άνοιξαν το σακβουαγιάζ του μικρότερου αδελφού μου γιατί σ’ αυτό είχα κρύψει τα τσοντοπεριοδικά που θα με κάνανε πρώτη μούρη στο σχολείο ξανά. Με χειροκροτάγανε όλα τα παιδιά για τη μακριά μαλούρα που ‘χα αφήσει και την καμπάνα παντελόνι που φόραγα, όταν έσκασα μύτη στο 1ο Γυμνάσιο Χαλκίδας μετά από δύο χρόνια στο σουηδικό σχολείο. Είχαμε γυρίσει πίσω προσωρινά γιατί η μαμά ήθελε να πεθάνει στην Ελλάδα, αφού στο αντικαρκινικό «Καρολίνσκα» δεν της έδιναν περισσότερο από έναν χρόνο ζωής με το επιθετικό μελάνωμα που ‘χε κάνει μεταστάσεις. Αλλά εκείνη είχε καρκινοδιώχτη και τους διέψευσε, έζησε 31 χρόνια με σύνταξη καρκινοπαθούς, σταυροκοπιόντουσαν οι ελεγκτές γιατροί του ΙΚΑ γιατί ζούσε ενώ δεν έπρεπε και πέθανε χορεύοντας στα γεράματα από ανακοπή. Καλά κατάλαβες, προσπαθώ να αφήσω τον 14χρονο Ανδρεούλη να διηγηθεί τον πρώτο χρόνο της μεταπολίτευσης και να συμπληρώσει την άλλη Κυριακή, την τριλογία για τα 50 χρόνια απ’ την εξέγερση του Πολυτεχνείου (μπορείτε βρείτε και να διαβάσετε στην αδελφή ιστοσελίδα 1Voice.gr το πρώτο κείμενο με τίτλο «17 Νοέμβρη 1973 στη Στοκχόλμη» που δημοσιεύτηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022).

Ήταν η πρώτη νίκη του μαθητικού κινήματος. Με το που πήγαν να μας μετρήσουνε με τη μεζούρα το μαλλί, το πρωί στην προσευχή, αντιδράσαμε και με μια ιαχή κάναμε αποχή. Έτσι ξεκίνησε η επανάστασή μας. Ένα παιδί απ’ το Λύκειο, μου είπε στο διάλειμμα συνωμοτικά: «Αύριο στις 6, μετά το φροντιστήριο των Αγγλικών, πάρε τους δικούς σου να έρθετε στο ημιυπόγειο, στον τάδε παράδρομο της οδού Αβάντων, για να ιδρύσουμε τη Δημοκρατική Νεολαία», Πολύ μας άρεσε αυτό, να γραφτούμε στη Δημοκρατική Νεολαία για να μην ξανακατέβει ο στρατός που σκότωσε τους φοιτητές και γίνει πάλι χούντα. Είχε πέσει σύρμα και ήτανε τίγκα η ημιυπόγα (είχανε βάλει εφημερίδες στα τζάμια για να μην βλέπεις τι γίνεται μέσα) από μαθητές και 3-4 μαθήτριες απ το Θηλέων με τις μπλε ποδιές, τις άσπρες κορδέλες και τις κουκουβάγιες στο πέτο. Ήμασταν όρθιοι, πατείς με πατώ σε. Μίλησε ένας φοιτητής με υπέροχα λόγια για το λαϊκό κίνημα που θα νικήσει τον ιμπεριαλισμό κι έτσι. Ύστερα μια κοπέλα που ενέπνεε σεβασμό είπε: «Υψώστε τα χέρια σας στον ουρανό, να ορκιστούμε ότι θα πεθάνουμε όλοι για την επανάσταση»! Σχεδόν κατουρήθηκα πάνω μου. Πρόλαβα, ενώ ορκιζόμουν, να καβαλήσει το ένα μου δάχτυλο πάνω στ’ άλλο πίσω απ’ την πλάτη που σημαίνει: άκυρο, ψέματα, δεν ισχύει ο όρκος. Όπου φύγει, φύγει! Άκου να πεθάνω στα 14 μου! Για ποιον λόγο; Αφού δεν μας εξήγησαν τίποτα για την επανάσταση που θα κάναμε. Αργότερα μάθαμε πως η Μαθητική Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας (ΜΟΔΝΕ) ήτανε παράρτημα της Κομμουνιστικής Νεολαίας (ΚΝΕ) και 20 χρόνια αργότερα ότι αυτός ο όρκος ήτανε έμπνευση της Χαρούλας -εκτός της γραμμής του κόμματος- που «το ‘χε» από τότε κι έγινε σπουδαία ιατροδικαστίνα, καθηγήτρια πανεπιστημίου στις νεκροτομές.

Δεν είχαμε καμία άλλη επιλογή από το να πάμε να γραφτούμε στην ΠΑΜΚ (Πανελλήνια Αγωνιστική Μαθητική Κίνηση), που υποστήριζε έναν τύπο με ζιβάγκο ο οποίος έλεγε: «Ήρθε η ώρα να τελειώσουμε μια για πάντα με τους καπιταλιστές και τους τραπεζίτες». Δίπλα στην φωτογραφία του καθηγητή που ήρθε απ’ την Αμερική με το ζιβάγκο ήτανε -στα γραφεία στη Βενιζέλου, απέναντι απ’ τα δικαστήρια της Χαλκίδας- και τρείς μουσάτοι ξένοι. Μας εξήγησαν με δικά τους λόγια γιατί πρέπει, εκτός απ’ τα μαθήματά μας, να μάθουμε τη θεωρία του Μαρξ και του Ένγκελς, αφού διαβάσουμε πρώτα το «Τι να κάνουμε» του συντρόφου Λένιν. Μετά το φροντιστήριο, σβήνανε τα φώτα, ανεβαίναμε στα γραφεία και κάναμε με τα κεριά μάθημα το «Αντιντίριγκ» και το «Τι είναι “οι φίλοι του λαού” και πώς πολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες». Αν δεν ήτανε ο Γιώργος να τα κάνει μπάχαλο στις μαζικές συνελεύσεις (φτάσαμε 100 μέλη) θα ‘χαμε μάθει τη «Μικρή Μαρξιστική Βιβλιοθήκη» παπαγαλία. Έβαλε θέμα, επί της διαδικασίας, ο αθεόφοβος, αν η οργάνωση είναι υπέρ του ελεύθερου έρωτα. «Μα είμαστε 14 και 15 χρονών, κανείς από μας δεν έχει κάνει έρωτα», τόλμησε μια μαθήτρια και εκείνος μας άφησε άφωνους: «Εγώ έχω κάνει ήδη τρείς φορές. Με διαφορετικές»…

Το πρόβλημα ήτανε ότι μας γράφανε όλους στα μαύρα τα κατάστιχα και καλούσαν στην Ασφάλεια τους γονείς μας, είχανε εντοπίσει ήδη τα σπίτια μας. Με την τσίμπλα στο μάτι έφευγα το πρωί για το σχολείο και έξω από την πόρτα με περίμεναν δύο με μαύρα γυαλιά, μαύρα καπέλα και κατάμαυρες καπαρντίνες με σηκωμένους γιακάδες. Πράκτωρ Θου-Βου κανονικοί, ο Ζαφείρης και ο Καλιγούλας, του μαθητικού της Ασφάλειας Χαλκίδας. Με διοικητή τους τον -φόβο και τρόμο- Αθάνατο, που δεν τον αντικατέστησαν όταν έπεσε η χούντα. Για να κολλήσουμε τις «Εφημερίδες Τοίχου» έξω απ’ τα σχολεία, έπρεπε να κινηθούμε απ’ τα στενά, γιατί στην Αβάντων ήτανε σταθμευμένες με σβηστά φώτα αυτές οι υπέροχες ελληνικές λιμουζίνες, οι «Γκάλαντ» που ‘χε χαρίσει ο Σαρακάκης στη Χωροφυλακή, για να του κάνουνε πλάτες στις δουλειές. Δεν απαγορευόταν η κυκλοφορία στην επαρχία μετά τη δύση του ηλίου, αλλά τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης αν έβγαινες έξω -παμπ, μπαρ δεν υπήρχαν ακόμα- σε μπουζουριάζανε με την κατηγορία «περιφέρετο ασκόπως». Δηλαδή σε σταματούσαν: «Που πάς;». Έλεγες: «Μια βόλτα να ξεθολώσω απ’ το διάβασμα». Σε χώνανε στο «Γκάλαντ» και σε πηγαίνανε στο τμήμα για κούρεμα.

Εγώ δεν χαραμίζω τους μαρκαδόρους που αγοράσαμε με το χαρτζιλίκι μας για να γράψω στις «Εφημερίδες Τοίχου» αυτά τα ακατανόητα που μας έστειλε από την Αθήνα η καθοδήγηση. Άλλαξα όλο το κείμενο. Κράτησα μόνο το «Κάτω ο Καραμανλής – Ζήτω η Επανάσταση», που ‘χε στο τέλος. Έγραψα δικά μου, πιασάρικα: «Να καταργηθούν το Αρρένων και το Θηλέων και να γίνουν τα σχολεία μεικτά, κορίτσια-αγόρια στα ίδια θρανία μαζί! Να καταργηθεί ο “Πελαργός”, η “Κουκουβάγια”, η μπλε ποδιά, η λευκή κορδέλα και το κούρεμα με την ψιλή» («πελαργός» ήταν η τιμωρία να στέκεσαι στο ένα πόδι στην τάξη στη γωνία και αν δεν φορούσες «κουκουβάγια» στο πέτο, έτρωγες αποβολή). Αυτό ήταν το πρώτο μου κείμενο…

Κόψαμε χαρτόνια και φτιάξαμε τις πρώτες «Εφημερίδες Τοίχου». Το πρόβλημα ήταν πώς θα καταφέρουμε να περάσουμε μέσα στη νύχτα απαρατήρητοι κάτω από τη μύτη του Μαθητικού της Ασφάλειας και των αστυνομικών μπλόκων με τις πολυτελείς λιμουζίνες. Ήμασταν πανέτοιμοι και αποφασισμένοι για την πρώτη μεγάλη πολιτική επανάσταση της αρχόμενης εφηβείας μας. ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ. Διαβάστε εδώ: «Οι πρώτες συλλήψεις, το κούρεμα στην Ασφάλεια με την “ψιλή”, η επικράτησή μας στις εκλογές των μαθητικών κοινοτήτων, ο Ανδρέας Παπανδρέου, το “πραξικόπημα της πιτζάμας” και η επιδρομή των κομάντο της οργάνωσης που έβαλαν φωτιά στο κτήριο, η πρώτη μεγαλειώδης μαθητική πορεία στην επέτειο του Πολυτεχνείου».